Doradztwo zawodowe

Doradztwo zawodowe organizowane jest w przedszkolach i szkołach różnego typu, w oparciu o rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz. U. Z 2019 r. poz. 325). 

Rozporządzenie określa treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego, sposób realizacji doradztwa zawodowego oraz zadania doradcy zawodowego, zaś w poszczególnych załącznikach rozporządzenia znajdują się treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla:

• przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego (zał. 1);
• klas I–VI szkół podstawowych (zał. 2);
• klas VII i VIII szkół podstawowych (zał. 3);
• branżowych szkół I stopnia (zał. 4);
• liceów ogólnokształcących (zał. 5);
• techników (zał. 6);
• branżowych szkół II stopnia, szkół policealnych i szkół dla dorosłych (zał. 7).

Sposób realizacji doradztwa zawodowego określa § 3 i § 4 rozporządzenia.

Doradztwo zawodowe jest realizowane zarówno na zajęciach edukacyjnych wychowania przedszkolnego prowadzonych zgodnie z przyjętymi programami wychowania przedszkolnego, na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie, na zajęciach z zakresu doradztwa zawodowego, na zajęciach związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, na zajęciach z nauczycielem wychowawcą opiekującym się oddziałem, w ramach wizyt zawodoznawczych mających na celu poznanie przez dzieci i uczniów środowiska pracy w wybranych zawodach, organizowanych u pracodawców, w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe lub w placówkach i centrach.

Na każdy rok szkolny doradca zawodowy albo inny nauczyciel lub nauczyciele odpowiedzialni za realizację doradztwa zawodowego w szkole, wyznaczeni przez dyrektora szkoły opracowują program realizacji doradztwa zawodowego, uwzględniający wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego. W programie tym należy uwzględnić:

• działania związane z realizacją doradztwa zawodowego, w tym tematykę działań/treści programowe,
• oddziały, których dotyczą działania,
• metody i formy realizacji działań, z uwzględnieniem udziału rodziców w tych działaniach, w szczególności przez organizację spotkań z rodzicami, z wyjątkiem branżowych szkół II stopnia, szkół policealnych i szkół dla dorosłych,
• terminy realizacji działań,
• osoby odpowiedzialne za realizację poszczególnych działań,
• podmioty, z którymi szkoła współpracuje przy realizacji działań.

Program zatwierdza dyrektor szkoły, w terminie do dnia 30 września, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej.

Zadania doradcy zawodowego, sprecyzowane w § 5 ust. 1 są następujące:

• systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów i słuchaczy na działania związane z realizacją doradztwa zawodowego;
• prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego;
• opracowywanie we współpracy z innymi nauczycielami, w tym nauczycielami wychowawcami opiekującymi się oddziałami, psychologami lub pedagogami, programu realizacji doradztwa zawodowego;
• wspieranie nauczycieli, w tym nauczycieli wychowawców opiekujących się oddziałami, psychologów lub pedagogów, w zakresie realizacji działań określonych w programie;
• koordynowanie działalności informacyjno-doradczej realizowanej przez szkołę, w tym gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia;
• realizowanie działań wynikających z programu.

Zgodnie z § 9 Rozporządzenia w przypadku braku w szkole doradcy zawodowego do roku szkolnego 2021/2022 włącznie, dyrektor szkoły może powierzyć prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego innemu nauczycielowi lub osobie. 

Zadania doradcy zawodowego realizowane w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej pozostają bez zmian - określają je przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (§ 26) i obejmują:

• systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;
• gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia;
• prowadzenie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu z uwzględnieniem rozpoznanych mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów;
• koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę i placówkę;
• współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
• wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Przy realizacji doradztwa zawodowego przedszkola i szkoły mogą współpracować z (§ 8.1 ) :

• pracodawcami,
• organizacjami pracodawców,
• samorządami gospodarczymi,
• samorządami zawodowymi,
• szkołami prowadzącymi kształcenie zawodowe,
• poradniami psychologiczno-pedagogicznymi,
• placówkami doskonalenia nauczycieli,
• instytucjami rynku pracy.

                                                                                   Agnieszka Kowalska – doradca zawodowy